Afgelopen maand kocht ik een glazen tijger op een veiling. In een andere blogpost vertel ik misschien ooit waarom ik dat deed…
Toen ik de hem eenmaal in huis had, was ik toch wel benieuwd naar wat ik kon uitvogelen over zijn origine. Waar komt deze tijger vandaan en wie heeft hem gemaakt? Is het een uniek stuk of is het een oplage of zijn er honderden zoals hij? Tijd voor wat detectivewerk!
Merktekens “vertalen”
Allereerst zag ik dat de tijger twee merktekens heeft, een links en een rechts. Het ene teken was een combinatie van 4 karakters, die eruit zagen als Japanse kanji. Ze waren nogal moeilijk te lezen en te fotograferen, omdat ze ge-embossed zitten in het glaswerk. Google Lens en Google Translate met camera konden mij niet helpen omdat de tijger teveel reflecteerde. Ik moest dus iets anders verzinnen.
Uiteindelijk heb ik de tekens zo goed mogelijk overgetekend op mijn whiteboard, en daar Google Lens op losgelaten.
Ik begon met het simpelst uitziend karakter. “Shàng” (尚) was makkelijk te tekenen en Google Lens had het in een keer goed! Aangezien dit een valide Chinees karakter bleek te zijn besloot ik er vanuit te gaan dat het beeld inderdaad Chinees was.
Het volgende karakter was al moeilijker. De radicaal was goed te doen. Het rechterdeel van het teken had ik maar enigszins gegokt en Google Lens bleef de hele tijd heen en weer springen tussen liú (琉) en liúlí (琉璃). lí (璃) betekent glas, dus dat vond ik een hoopvol resultaat.
Ondertussen was ik rond aan het googlen over Chinees glaswerk, en ik leerde al snel dat ‘liúlí’ een bepaalde soort Chinese glaskunst is. Zo heb je glasmakers zoals LIULI Gongfang.
Het derde en vierde teken bleken een stuk minder goed te ontcijferen, en hier zat ik een tijd vast. Google Lens wist het ook niet meer. Met 10 keer vragen kreeg ik 10 verschillende antwoorden. De kriebels op mijn whiteboard waren dan ook slechtgetekende fantasy-karakters met veel verschillende streepjes, getekent door iemand die niet gehinderd werd door kennis van zaken. 😉
Het derde teken had echter dezelfde radical (王) als liú, en toen ik beter keek bleek het lí (璃), oftewel gewoon de tweede helft van ‘liúlí’.
Natuurlijk moet je de tekens van rechts naar links en boven naar beneden lezen. Ik had dus al […]shang liuli en toen was de maker van het glaswerk snel gevonden: Lingshang liuli (领尚琉璃).
Lingshang liuli is opgericht in 1988, en op dit moment een merknaam van Zibo Zichuan Zhenhua Glass Products Co., Ltd. (淄博市淄川振华玻璃制品有限公司). Als je op de geromaniseerde naam google’t, vind je niks, maar als je op de Chinese naam zoekt, is er een hoop te vinden, van blogposts over bedrijfsbezoeken en interviews met ontwerpers tot marketingfilmpjes op TikTok.
Hoera voor het feit dat we tegenwoordig zulke goeie automatische vertalingen in onze browsers hebben. 🙂
Nu wilde ik nog de maker weten. Ik kon even niks met het andere merkteken: het was duidelijk geen standaard Chinees teken. Het leek wel een beetje op een monogram, maar ik kon met Google Lens geen andere plaatjes van dit teken vinden.
Andere tijgers
Ik kon echter wel gaan zoeken op ‘tijger’ en Lingshang Liu Li, en zo vond ik deze blogpost over de nieuwe tijgercollectie voor 2022. 2022 is het meest recente “jaar van de tijger” in China, en dat is natuurlijk een prima reden om als Chinese glasfabriek een hele serie decoratieve tijgers uit te brengen.
En kijk! De broers van mijn glazen tijger. Ze zijn duidelijk familie, want ze hebben dezelfde ogen, tanden, poten, oren, wangen/manen en staart — en enigszins geschokte uitdrukking.
Nu had ik dus twee potentiële makers/ontwerpers: Yin Gan en Xing Changsheng.
Deze pagina is ook leuk om te bekijken. Het is een soort digitale tentoonstelling van allerlei toegepaste kunstwerken met tijger-thema, ter ere van tijgerjaar 2022. Een aantal ontwerpers/makers van Lingshang Liuli, waaronder Yin Gan en Xing Changsheng, hebben ook een glaskunstwerk ingestuurd voor deze verzameling.
Handtekening van de maker
Later besloot ik eens te proberen met ChatGPT. ChatGPT kan namelijk afbeeldingen als input gebruiken, en dan dingen beschrijven die zich in de afbeelding bevinden.
Ik gaf deze afbeelding als input en beschreef wat ik al wist: “Dit is liuli glaskunst uit China, het is onderdeel van een beeld van een tijger, dit is waarschijnlijk een maker’s mark, wat kan je me nog meer vertellen?”.
Niet alles in ChatGPT’s output was nuttig, maar deze zin zette me op het goede spoor: “The embossed round seal on the sculpture is indeed a maker’s mark or studio signature. While the characters are stylized and slightly abstract, they resemble traditional Chinese seal script (篆书), a very old style used primarily in seals and artistic branding.”
Ik besloot te zoeken naar de combinatie van de naam van dit zegelschrift, zhuànshū (篆书), en de fabrikant Lingshang Liuli. Mijn redenatie was dat ik hopelijk meer voorbeelden van deze tekens op glaswerk kon vinden. Misschien was er een lijst met kunstenaarsmonogrammen te vinden.
En wat blijkt?
Yin Gan is behalve meester in glaskunst ook meester in kalligrafie, met een specialisatie in dit type schrift. Hij maakt blijkbaar zelf ook allerlei kalligrafie-kunstwerken. Ik vond onder andere deze uitgebreide blogpost over zijn kalligrafiewerk.
Opeens viel mijn oog op de handtekening (de rode stempels) op zijn kalligrafie-kunst — de tekens in de stempel komen overeen met de maker’s mark op mijn tijger!
Ik zocht nog meer op over het Chinese zegelschrift, en vond dat de twee karakters in de maker’s mark samen Gan Yin spellen:
Dat is voor mij genoeg bewijs om aan te nemen dat Yin Gan oftewel de ontwerper oftewel de maker is van dit stuk. 🙂
Ik ben voorlopig even uitgepuzzeld. Vind je dit soort uitdagingen ook leuk? Speel dan Heaven’s Vault, Chants of Sennaar, of doe proefopgaven van de Taalkunde Olympiade.